«همدلی»، از حواشی عقب‌گرد دولت و مجلس از اجرایی‌شدن یک تصمیم اقتصادی گزارش‌می‌دهد

مناقشه بنزین
فاطمه آقایی‌فرد- بنزین گران‌نشد اما حواشی آن هنوز دست از سر اقتصاد بر نداشته‌است. انتقادها از ارزانی قیمت بنزین درحالی از سوی برخی کارشناسان اقتصادی مطرح‌می‌شود که به‌‌اعتقاد دیگر تحلیل‌گران، هنوز بستر اقتصاد برای واقعی‌شدن قیمت بنزین مهیا نیست.
اما و اگرهای قیمت بنزین در لایحه بودجه سال آینده تمامی ندارد. احتمال عقب‌گرد به سال‌های گذشته وجود دارد، به‌سال‌هایی که بنزین دونرخی بود و هر صاحب خودرویی با کارت سوخت از این سرمایه ملی بهره‌مند می‌شد. حالا این‌روزها در بهارستان صحبت از قیمت بنزین است و بحث درباره سرنوشت بنزین و گرانی آن در آخرین روزهای تصمیم‌گیری برای تصویب لایحه بودجه 97 به لحظه‌های حساس رسیده است.
با این‌که تقریبا قطعی شده است که باک‌ خودروها در سال آینده با هزار و 500 تومان برای هر لیتر بنزین پرنخواهد شد، اما هنوز روزهای پراختلاف دولت و مجلس به سرنیامده است. دولت از تصمیم خود برای افزایش قیمت 50 درصدی بنزین عقب‌نشینی کرده است. این در حالی‌ست که بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند دولت باید روی تصمیم خود در خصوص 1500تومانی شدن بنزین، می‌ایستاد.


به باور این تحلیل‌گران اقتصادی بدون‌شک دولت در نظر داشته‌است از محل افزایش قیمت بنزین بخشی از بودجه خود را تامین کند، حالا که دولت برای راضی نگاه‌داشتن برخی معترضان به‌افزایش قیمت بنزین از این تصمیم عقب‌گرد کرده است، برای تامین درآمد مورد نیاز خود حتما اقدام به دست‌کاری قیمت‌ها در دیگر کالاها می‌کند. بعد از آن‌که جزئیات افزایش قیمت‌ها در لایحه بود 97 اعلام، و مشخص شد که بنزین باید با افزایش قیمت 50 درصدی به 1500 تومان برسد، حواشی بنزینی در اقتصاد پررنگ‌تر از اصل ماجرا شد. مجلس ترمز افزایش قیمت بنزین را کشید و دولت هم فعلا سکوت کرده‌است.
حالا چند‌وقتی است که گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش 15 درصدی قیمت بنزین، دونرخی شدن، استفاده از کارت سوخت و حتی سهمیه‎‌بندی، وجود دارد. ماجرای قیمت بنزین در لایحه بودجه سال آینده نمایندگان مجلس، دولت و حتی کارشناسان اقتصادی را به چالشی بزرگ کشیده است. در آخرین روزهای آذر همین امسال بود که محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت، در حاشیه جلسه دولت از اختصاص 17 هزار میلیارد تومانی برای ایجاد اشتغال در سال آینده با استفاده از افزایش قیمت حامل‌های انرژی خبر داد تا اختلاف میان نمایندگان مجلس و دولت به‌اوج خود برسد.
پیش از این دولت رسما اعلام کرد در لایحه بودجه ۹۷ راهکار تامین منابع برای اشتغال‌زایی افزایش قیمت بنزین و گازوئیل عنوان شده‌است و مهم‌ترین دلیل آن رسیدن قیمت بنزین و گازوئیل به قیمت فوب خلیج فارس است.
درحال‌حاضر شکاف زیادی بین قیمت سوخت در کشورمان با کشورهای اطراف وجود دارد. به‌عنوان نمونه در حالی که قیمت گازوئیل در کشورمان ۳۰۰ تومان است این قیمت در بسیاری از کشورهای اطراف ۶۰۰۰ تومان است واین مساله زمینه را برای افزایش قاچاق و مشکلات این‌چنینی فراهم کرده است. در واقع در لایحه بودجه 97 به دولت این اجازه داده شد تا از محل افزایش قیمت سوخت درآمدزایی کند. بر اساس لایحه بودجه ۹۷، قرار بود قیمت بنزین لیتری ۱۵۰۰ و گازوئیل ۴۰۰ تومان شود .
غفلت از یک ضرورت
«بنزین باید هر سال با شیب ملایمی گران‌تر شود»، «سال‌ها از افزایش قیمت بنزین غفلت کرده‌ایم، نباید به طور ناگهانی قیمت بنزین را افزایش دهیم.» «قیمت بالای بنزین تورم‌زا است»؛ این‌ها بخشی از اظهارنظرهای کارشناسان و تحلیل‌گران اقتصادی درخصوص چگونگی افزایش قیمت بنزین است. این کارشناسان با مرور تجربیات قیمت بنزین در سال‌های گذشته از معایب افزایش ناگهانی بنزین حکایت می‌کنند. نگاهی به تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد قیمت بنزین در دولت‌های نهم و دهم بود که 875 درصد رشد کرد. محمود احمدی‌نژاد در فاز اول اجرای هدف‌مندی یارانه‌ها در حالی قیمت حامل‌های انرژی را گران کرد که اجرای ناقص و غیرکارشناسی این سیاست اقتصادی موجب رکود تولید و تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها به‌واسطه افزایش هزینه‌‌‌های تولید شد. آمارها می‌گویند در دولت‌های نهم و دهم در حدود 60 درصد از کارخانه‌ها تعطیل شد و مابقی هم با نصف ظرفیت خود در حال فعالیت هستند.
تورم یکی‌دیگر از مشکلاتی بود که با رشد قیمت بنزین صدای گله مردم و کارشناسان را بلندتر از همیشه کرده بود. با این اوصاف به‌گفته کارشناسان افزایش قیمت بنزین تنها زمانی کارساز خواهد بود که با شیب آهسته و هرسال انجام‌شود. این درحالی‌است که بنزین از سال 92 تاکنون هم‌چنان ثابت است و روند رشد قیمتی را در کارنامه خود ثبت نکرده است. بر همین اساس دولت برای افزایش قیمت بنزین باید با برنامه‌ریزی حرکت کند و قیمت را هر سال با شیب ملایمی افزایش دهد. زیرا در این‌صورت دیگر تورم ناشی از آن قیمت دیگر کالاها را افزایش نخواهد داد.
به‌نظر می‌رسد دستپاچگی دولت‌ها در تعیین منطقی قیمت بنزین به دور از حواشی سیاسی آن، باعث شده است صورت مساله پاک شود و اقتصاد آسیب ببیند. آن‌طور که تحلیل‌گران اقتصادی می‌گویند؛ فقدان مکانیزم قیمت‌گذاری در اقتصاد موجب شده است هر تکانه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تاثیر روانی خود را بر افزایش قیمت بسیاری از کالاها و خدمات نشان دهد، مردم ناراضی شوند و دولت از تصمیم خود منصرف شود.
سایر اخبار این روزنامه
آشپزخانه ما ! آشپزخانه ما ! آشپزخانه ما ! «همدلی»، از حواشی عقب‌گرد دولت و مجلس از اجرایی‌شدن یک تصمیم اقتصادی گزارش‌می‌دهد سخنان تازه سید مهدی طباطبایی در مورد نگرانی شیخ سازندگی از دسترسی احمدی نژاد به اسناد اطلاعاتی محمد توسلی، دبیر کل نهضت آزادی ایران در تشریح راهکار های برون رفت از بحران های اخیردر گفت‌وگو با «همدلی»: آمریکا در برجام ماند به مناسبت صد و بیست‌وششمین سالروز تولد محمدعلی جمالزاده میلادت مبارک پدر داستان‌نویسی مدرن ایران «همدلی» از وضعیت نامناسب مدارس فرسوده کشور گزارش می‌دهد تحصیل زیر وحشت آوار علی مطهری: آستان قدس، بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی باید مالیات بدهند ولی الله شجاع پوریان این راه بسته نمی‌ماند بازگشت «عقلانیت» و «اخلاق» به سیاست کشف محموله مواد انفجاری و انتحاری در منطقه مرزی سراوان سخنگوی پوتین: تحریم‌های جدید آمریکا بدون پاسخ نخواهد ماند حریری: حزب الله عضوی از دولت لبنان است رهبر انقلاب، درگذشتِ واعظ شهیر حجت‌الاسلام مظاهری را تسلیت گفتند آمریکا در برجام ماند